“Ik voel me gesterkt om het zelf te doen”

De auteursresidentie van Eva De Groote kaderde niet zoals gebruikelijk in het vak Nederlands, maar in het vak Public Relations. Leerkracht Stephanie Hoens: “Toen ik hoorde dat Eva naast auteur ook podcastmaker is, zag ik een kans. Binnen Public Relations bespreken we nieuwe mediakanalen, zoals podcasts. Ik heb Eva dus gevraagd of ze het zag zitten om samen met de leerlingen aan een podcast te schrijven. Ze zei meteen ja.”

Voor Stephanie - die sowieso graag wat lessen wilde besteden aan het maken van een podcast, maar niet wist hoe dat concreet te maken - was het een unieke leerkans: “Ik luister heel graag naar podcasts, maar had zelf nog nooit een podcast gemaakt. Tussen maken en luisteren is er een groot verschil. De technische kant was mij bijvoorbeeld helemaal onbekend.”

1. Laat de leerlingen hun buur voorstellen

Eva kwam vijf keer langs in de klas voor een les van drie uur. Daarnaast bracht Stephanie met haar klas een dag door in de opnamestudio van Eva en haar man. Na een voorstelronde en wat theorie rond podcasts, kregen de leerlingen de opdracht om een intro te maken. Stephanie: “In plaats van zichzelf moesten ze hun buur voorstellen op een manier die de luisteraar zou prikkelen om verder te luisteren. Dat vond ik heel leuk. Normaal laat ik de leerlingen over zichzelf vertellen. Maar wat vertel je over je buur? Eva gaf de leerlingen een paar minuten om verrassende feiten over elkaar te weten te komen. Ik ken die klas al drie jaar, maar daar kwamen heel originele intro’s uit. Dat is een opdracht die ik zeker zal herhalen.”

2. Sta stil bij wat je allemaal hoort

De volgende sessie nam Eva de leerlingen mee naar het bos voor een ‘geluidsmassage’. Stephanie: “Daar focusten we eerst op leren luisteren naar omgevingsgeluiden: een fietser die passeert, het geluid van de wind … Als je een podcast wilt maken, moet je leren om daar aandachtig voor te zijn. Hoe kun je achtergrondgeluiden afstemmen op je verhaal? Hoe creëer je met geluid een bepaalde sfeer?” Vervolgens gingen de leerlingen met materiaal uit de natuur - zoals bladeren of eikels - geluid maken aan het oor van andere leerlingen. “Ook een interessante oefening, maar zoals misschien te verwachten was, trokken sommige leerlingen dat in het belachelijke. Een beetje jammer, want in het vijfde moet je soms eens iets doen dat buiten je comfortzone ligt.”

In het verlengde van de geluidsmassage kregen de leerlingen de opdracht om thuis een geluid op te nemen dat achteraf in de klas werd beluisterd: de douchestraal, de deurbel ... Die geluiden konden ze gebruiken in hun podcast. Stephanie: “Al die opdrachten hadden hun effect. Wij zijn zo gewend aan omgevingsgeluid, maar we staan er amper bij stil. Door een geluid te isoleren en te analyseren, krijg je een heel andere kijk op de mogelijkheden van geluid voor een podcast. Ik vond het dan ook heel fijn om vast te stellen dat sommige leerlingen de tips van Eva hebben toegepast en in hun podcast muziekjes en geluidseffecten integreerden die pasten bij hun verhaal.”

3. Oefen op doorvragen

In groepjes mochten de leerlingen hun eigen podcast ontwikkelen. De school koos een thema: jong en oud. Rond dat onderwerp namen de leerlingen interviews af in hun thuisomgeving. Opnemen deden ze met hun smartphone. “Achteraf gezien hadden we hen daar beter op moeten voorbereiden,” zegt Stephanie. “Dat ze open vragen moesten stellen, wisten ze, maar met doorvragen en ergens op inpikken, hadden veel groepjes moeite. De sterkere leerlingen doen dat vanzelf, anderen werkten gewoon hun vragenlijstje af en lieten daardoor spannende verhalen liggen. Waarom kreeg iemand bijvoorbeeld een strafstudie? Wat had die dan uitgespookt?” Bij een ander groepje hadden de interviewees dan weer weinig affiniteit met het thema. “Daardoor kon hun podcast niet echt beklijven. Jammer, want hun thema was interessant. Ze hadden gewoon nog een extra getuige moeten zoeken.” Met extra interviewopdrachten in de klas hoopt Stephanie dat euvel bij een herneming van dit project te vermijden. “Ik heb het zelf te laat gemerkt. De interviews vonden niet plaats op school. Ik heb het pas gehoord toen de podcasts al klaar waren. Ik had die gesprekken tussendoor beter al eens beluisterd, zodat ik nog had kunnen bijsturen.”

4. Meer dan 20 uur

Met het globale eindresultaat is Stephanie heel blij: “Ik had niet verwacht dat de leerlingen op twintig lesuren zo’n professioneel klinkende podcasts zouden kunnen maken.” Ze plant om het project in de toekomst zelf te herhalen. “Dankzij deze ervaring voel ik me gesterkt om het zelf te doen.” Al wil ze de opnamedag in de professionele studio wel graag behouden. “Dat was voor iedereen een hoogtepunt: met professionele apparatuur de intro’s en outro’s opnemen.”

Stephanie denkt er wel over om in de toekomst meer dan twintig lesuren aan het project te besteden, zodat ze wat dieper kan ingaan op interviewtechnieken. “Daarnaast zou ik samen met de leerlingen ook wat meer podcasts willen beluisteren en analyseren. Het viel me op dat de leerlingen maar heel weinig podcasts kennen. Dat is toch iets van een volgende generatie. Het merendeel is er niet mee vertrouwd.”

5. Niet bang van techniek

Als Stephanie vooraf schrik had van het technische aspect, is die zorg ondertussen helemaal weg. “Om op te nemen heb je gewoon een smartphone nodig. Monteren kun je met gratis programma’s als Clipchamp of Spotify for Podcasters.” Een handige tip vond Stephanie om altijd een hoofdtelefoon te gebruiken als je opneemt. “Dan hoor je meteen hoe het zal klinken en sta je achteraf niet voor de verrassing dat de kwaliteit niet goed is. Ook dat is trouwens een laagdrempelige tip. Elke leerling heeft wel een hoofdtelefoon of oortjes thuis. Je hebt daar dus geen extra materiaalkosten aan.”

Tekst: Katrien Elen