Baldwin Van Gorp
Biografie
Baldwin Van Gorp (1971) is hoogleraar communicatiemanagement en journalistiek aan de KU Leuven. Als auteur en als wetenschappelijk onderzoeker is hij geïntrigeerd door de vraag hoe we als mens verhalen kunnen vertellen die de ambitie hebben om de waarheid te vertellen, of alleszins de indruk willen wekken dat wat er geschreven staat en getoond wordt een weergave is van de werkelijkheid. Zijn wetenschappelijk onderzoek gaat over ‘framing’ van allerlei maatschappelijke thema’s, zoals migratie, dementie en kinderarmoede. Het gaat dan vooral over de denkkaders die mensen gebruiken om over die onderwerpen te communiceren. Zijn aandacht gaat daarbij grotendeels naar het werk van journalisten, fotografen en cartoonisten. Dat resulteerde in ‘Verdraaid! Het nieuws anders bekeken’ (Pelckmans, 2022). Verder gaat zijn interesse naar hoe er over allerlei hete hangijzers gediscussieerd wordt op sociale media en hoe dat tot polarisering leidt. Tot slot houdt hij er ook van om reportages te maken (bijvoorbeeld over de grens tussen de V.S. en Mexico en over Zuid-Afrika voor Mo*), visuele essays te schrijven (bijvoorbeeld over hoe mensen tijdens de pandemie met mondmaskers omgingen) en cartoons en strips te tekenen die hij deels integreert in zijn onderzoek.
Uitgelichte titels
Verdraaid! Het nieuws anders bekeken
Lezingen
Baldwin vertelt (in overleg met de organisator) over de thema’s die behandeld worden in zijn boeken en publicaties op een aansprekende manier, met véél (actuele) voorbeelden en illustratiemateriaal.
Baldwin staat uitgebreid stil bij zijn rol als onderzoeker/auteur bij de totstandkoming van zijn onderzoek, reportages, rapportages, cartoons en het interviewen van mensen. Zo is het verleidelijk om te vertrekken vanuit een ‘denkkader’ en dan simpel die elementen (bronnen, uitspraken, foto’s enzovoort) te zoeken die passen in dit kader, terwijl het logischer is om éérst te observeren en dan pas te zoeken naar een logisch ‘kader’ om die observaties in te plaatsen. Tijdens de lezing wordt er stilgestaan bij de mogelijkheden en beperkingen van taal (ook beeldtaal) om de werkelijkheid weer te geven zoals jij denkt dat die in elkaar zit, hoe je anderen kan overtuigen, of mogelijk helemaal niet weet te overtuigen, en hoe dat te verklaren valt. Op die manier wil de spreker het publiek aanzetten om ‘anders’ te kijken naar wat er geschreven en getoond wordt, om een extra laag toe te voegen aan de lees- en kijkbeleving. Daarbij is het een bijkomend aandachtspunt om de grenzen tussen fictie en non-fictie, en het nieuws en literatuur te verkennen (met verwijzingen naar onder meer het werk van Arnon Grunberg).
Als het publiek jonger is en een kleinere groep vormt, is er ruimte voor interactie, die de vorm aanneemt van discussie, vraag-antwoord en, desgewenst, praktische oefeningen, bijvoorbeeld: “Hoe zou je dit ‘anders’ kunnen zeggen?”, “Welke foto zou jij kiezen om dit onderwerp te illustreren, en wat is daarvan het gevolg?”, “Wat wil deze cartoon ons vertellen?”, “Vertelt deze krantentitel of dit boek (bijvoorbeeld “All the President’s Men”, “In Cold Blood”) de waarheid of is het een leugen?”.
Praktisch
De organisator voorziet een beamer.
